สุขภาพกายและสุขภาพจิตเป็นสิ่งที่สัมพันธ์กันเมื่อเรามีสุขภาพจิตดีสุขภาพร่างกายเราก็จะดีไปด้วย สังคมในปัจจุบันมีแต่ความเครียดทั้งในเรื่องการงานและการใช้ชีวิตร่วมกับผู้อื่น ดังนั้นการที่เรามีสุขภาพจิตที่ดีจะช่วยให้เราเข็มแข็งและสามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมร่วมกับผู้อื่นอย่างมีความสุข วันนี้ Pingfai ขอเสนอวิธีที่ช่วยทำให้สุขภาพจิตของเราดี เพื่อให้เรามีความสุขและมีสุขภาพกายและใจที่ดี
วิธีดูแลสุขภาพจิต
- ฟังเพลง ลดการหลั่งของฮอร์โมนคอติซอล ซึ่งมีผลโดยตรงกับความเครียด ช่วยให้จิตใจผ่อนคลาย ดีต่อสมองช่วยให้ความจำดี และสำหรับคนที่ตั้งครรภ์การฟังเพลงจะดีต่อการพัฒนาสมองของลูกน้อยในครรภ์
- ไปสัมผัสธรรมชาติ เมื่อเราได้อยู่ใกล้ธรรมชาติ ไปต่างจังหวัด ไปดูต้นไม้ นั่งริมทะเล ดูนกดูสัตว์ จะทำให้สมองและจิตใจเราผ่อนคลาย ทำให้เราสบายใจ ทำให้ร่างกายและจิตใจเราได้พักผ่อน เมื่อเราไม่ต้องเผชิญกับความเครียดเราก็จะมีความสุข
- มองโลกในแง่ดี เมื่อเรามีสิ่งที่ต้องเผชิญกับเรื่องร้ายๆให้คิดซะว่าช่างมัน ปล่อยมันไป ให้เราตั้งสติไม่โกรธ ไม่ทุกข์ใจ พยายามมองทุกอย่างในแง่ดี เรื่องอะไรที่มันร้ายๆมันก็จะดีเองค่ะ
- นั่งสมาธิ การนั่งสมาธิเป็นการฝึกกำหนดจิตให้จิตว่าง ไม่คิดอะไร ช่วยผ่อนคลายความตึงเครียด เมื่อจิตใจเราว่างเปล่า เราก็จะไม่คิดเรื่องเครียดๆและเป็นการฝึกให้เราใจเย็นและมีสติอีกด้วย
- อยู่ในสถานที่ที่ปลอดโปร่ง ห้องโปร่ง ๆ ที่อากาศถ่ายเทสะดวก ไม่ร้อนหรือหนาวจนเกินไป ทำให้รู้สึกผ่อนคลายสบายตัว อาจจะนั่งจิบชาหรือกาแฟ แล้วอ่านหนังสือเรื่องที่ชอบไปด้วย ก็จะทำให้คลายความเครียดไปได้เยอะที่เดียวค่ะ
- อยู่กับคนรู้ใจ การที่เราอยู่กับคนรู้ใจ เพื่อน หรือครอบครัว การที่ได้พูดคุยกับพวกเขาจะทำให้เราได้ระบายความเครียด ผ่อนคลายความเครียดออกไป อาจจะโทรศัพท์ไปพูดคุย แชท หรืออาจจะนัดเจอกันอาทิตย์ละครั้งก็ได้ค่ะ
- จดบันทึกสิ่งดีๆ การที่เราจดบันทึกสิ่งดีๆที่เราเจอในแต่ละวัน จะทำให้เรารู้สึกดีแม้จะเป็นเพียงเรื่องเล็กๆน้อยๆก็ตาม โดยปกติแล้วคนเรามักจดจำเรื่องเลวร้ายได้ชัดเจนกว่าเรื่องที่ดีเสมอ นั่นเป็นเพราะเหตุการณ์เลวร้ายมักมีผลกระทบต่อจิตใจได้ง่ายกว่า ค่อย ๆ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตัวเองให้สังเกตความสุขเล็ก ๆ น้อย ๆ ในแต่ละวัน ทั้งเรื่องน่ารัก ๆ ที่สร้างรอยยิ้มให้กับคุณ เมื่อเรากลับมาอ่านบันทึกจะทำให้เรารู้สึกดี
- หัวเราะบ่อยๆ การหัวเราะเป็นสิ่งที่ช่วยคลายความเครียด ลองหาหนังตลก การ์ตูนขำขัน หรือพูดคุยเกี่ยวกับเรื่องตลกดูนะคะ นอกจากจะทำให้หายเครียดแล้วยังช่วยให้หน้าตาสดใสและดูอ่อนกว่าวัยด้วยค่ะ
- ไม่ตั้งความหวังสูงเกินไป เพราะเมื่อเราผิดหวัง ทำไม่ได้ในสิ่งที่เราต้องการแล้วนั้นจะส่งผลต่อสภาพจิตใจของตนเอง ทำให้สุขภาพจิตเสีย
อาการของปัญหาสุขภาพจิต
- อาการทางร่างกาย เมื่อจิตใจเกิดความเครียด ประสาทอัตโนมัติภายในร่างกายถูกเร้าให้ทำงานเพิ่มขึ้น อวัยวะภายในซึ่งถูกกำกับโดยประสาทอัตโนมัติถูกกระตุ้นให้ทำงานมากขึ้น ได้แก่ หัวใจ หลอดเลือด ปอด กระเพาะอาหาร ลำไส้ กระเพาะปัสสาวะ
- อาการทางอารมณ์ ความเครียดทำให้ทำให้จิตใจเกิดความรู้สึกวิตกกังวล กลัว ตื่นเต้น ไม่สบายใจ บางคนมีอาการซึมเศร้า ท้อแท้ เบื่อ หงุดหงิดง่าย ไม่สนุกสนาน ร่างกายไม่สดชื่นร่าเริง อาการซึมเศร้ามักจะเกิดร่วมกันกับการสูญเสียหรือผิดหวังอย่างรุนแรง อาการไม่สบายใจเหล่านี้ อาจทำให้เกิดอาการอื่นๆ ตามมา ได้แก่ เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ เพลีย เหนื่อยง่าย
- อาการทางจิตใจ มีความคิดการเปลี่ยนแปลงไปตามอารมณ์ อาจจะคิดไม่ดี คิดที่จะทำร้าย มีความกังวล ย้ำคิดย้ำทำ ไม่สามารถหยุดความคิดตนเองได้ ความคิดควบคุมไม่ได้ มองตนเองในทางที่ไม่ดี มองคนอื่นและมองโลกในแง่ร้าย ถ้ามีความเครียดและต่อเนื่องมาก จะทำให้สมองมึน งง เบลอ ขาดสมาธิ ความคิดความอ่านและความจำลดลง การตัดสินใจช้า ไม่แน่นอน ไม่มั่นใจตนเอง
- พฤติกรรม อาจจะแสดงออกเป็นการหลบเลี่ยง หวาดกลัว ขาดความรับผิดชอบและไม่กล้าแสดงออก
